Lên dây cót cho quá trình viết.

Serena Williams – Vận động viên tennis luôn buộc dây giày theo cùng một cách và mang một đôi tất trong suốt giải đấu.

Cristiano Ronaldo luôn nghe một danh sách nhạc đặc biệt giúp anh tập trung tinh thần và chuẩn bị tốt cho trận đấu sắp tới.

John Legend ăn nửa con gà rotisserie trước mỗi buổi biểu diễn để giữ năng lượng và tinh thần thoải mái.

Đó là những ví dụ về “nghi thức”. Nhìn có vẻ vô nghĩa nhưng lại có tác dụng mạnh mẽ đối với người thực hiện.

Theo một nghiên cứu đăng trên Psychological Science, nghi thức giúp con người cảm thấy tự tin hơn, kiểm soát hơn trước những tình huống áp lực, giảm căng thẳng và lo lắng. Một bài viết khoa học trên Harvard Business Review chỉ ra rằng, nghi thức có thể kích hoạt trạng thái tập trung cao và giúp cải thiện hiệu suất công việc.

Đừng nghĩ nghi thức là cái gì đó to tát, nó đơn giản và quen thuộc hơn bạn tưởng. Có người rót một ly rượu vang, có người pha một tách cà phê, có người thích ngồi thiền hay đọc sách một chút trước khi bắt tay vào công việc.

Trong viết lách thì sao?

Tác giả L’Amour có nói: “Hãy bắt đầu viết, dù thế nào đi nữa. Nước sẽ không chảy cho đến khi bạn mở vòi.” Một chút nghi thức đơn giản trước khi viết có thể giống như một thao tác để “mở vòi nước” cho ý tưởng, câu chữ được tự nhiên tuôn trào.

Stephen King luôn rửa tay và sắp xếp các vật dụng trên bàn theo một cách cố định trước khi bắt đầu viết.

Nguyễn Thanh Việt - nhà văn người Mỹ gốc Việt đầu tiên đạt giải Pulitzer 2016 - trong giai đoạn viết cuốn The Sympathizer, mỗi sáng trước khi bắt đầu viết ông đều đọc hai hoặc ba trang của cuốn sách mà ông yêu thích: The land at the end of the world.

Tiến sĩ Barbara Oakley, người có nhiều đầu sách nổi tiếng chia sẻ khá chi tiết trên Writingroutines về nghi thức viết của bà:

“Khi ngồi xuống viết, tôi thường cảm thấy khó chịu về mặt trí tuệ. Viết không dễ dàng đối với tôi cho đến khi tôi thực sự bắt đầu. Nghi thức của tôi là lấy ra một tập giấy vuông và một cây bút chì Palomino Blackwing đã được gọt nhọn (với một chiếc gọt bút Staedtler bên cạnh), sau đó tôi đề ra ba nhiệm vụ ngắn. Một trong số đó là hoàn thành một phiên Pomodoro về bất kỳ thứ gì tôi đang viết”. Thực tế là sau khi khởi được dòng chảy thì bà luôn ngồi viết liên tục vài giờ.

Những nghi thức đơn giản trước khi viết giống như những dấu hiệu kích hoạt này cho não chúng ta biết rằng ta muốn viết. Nghi thức có thể chỉ là những thói quen nhỏ mà bạn lặp đi lặp lại trước khi bạn ngồi vào bàn để tâm trí ổn định, tập trung, tạo cảm hứng và giúp bạn dễ dàng bước vào không gian viết.

Làm lâu dần, não bộ sẽ liên kết việc viết với kích hoạt đó. Nên một cách tự nhiên, bộ não sẽ chuyển sang chế độ viết ngay sau khi bạn thực hiện những hành động kích hoạt đó.

Mình không có chủ đích thực hiện một nghi thức nào hết nhưng sau vài tuần viết liên tục thì mới nhận ra là mình đã dần hình thành một vài nghi thức là: một vài phút massage, vài phút vận động nhanh rồi lướt qua vài cuốn sách yêu thích trong tầm 30 phút trước khi ngồi vào bàn viết.

Dĩ nhiên, bạn không cần phải có một nghi thức nào hết, nhưng nếu có một hoạt động nào đó giúp bạn dễ dàng “lên dây cót” cho việc viết, thì bạn có thử không?

Bạn có nghi thức nào về tinh thần hay thể chất, để giúp bạn vào trạng thái viết dễ dàng hay để duy trì tập trung sau khi đã bắt đầu viết không? Nếu có, chia sẻ thêm trong comment nhen.

14 comments