8 BÍ MẬT CỦA HẠNH PHÚC
TÁM BÍ MẬT CỦA HẠNH PHÚC
Nguồn:
Hackschooling makes me happy
| Logan LaPlante | TEDxUniversityofNevada | 2/2013
XEM VIDEO CLIP (tiếng Anh)
---
Khi bạn còn nhỏ bạn thường hay bị hỏi câu này. Bị hỏi hoài cũng hơi khó chịu. “Cháu muốn làm gì khi trưởng thành?” Người lớn mỗi khi hỏi câu này mong đợi nhận được câu trả lời như: “Cháu muốn làm phi hành gia.” hoặc “Cháu muốn làm BS phẫu thuật thần kinh.” Người lớn thật là giàu trí tưởng tượng!
Trẻ con, thường hay trả lời được làm vận động viên lướt ván chuyên nghiệp, được làm game thủ chuyên nghiệp. Cháu hỏi cháu và em ấy trả lời: “Hỏi thiệt đó hả, em có 10 tuổi à, em không biết sẽ làm gì đâu, có thể là một vận động viên trượt tuyết chuyên nghiệp. Mà thôi, chúng ta đi ăn kem đi!”
Thế đó, trẻ con sẽ trả lời với những điều mà chúng thích, những điều mà chúng cho là “KOOL” ngầu, những gì mà trẻ con thật sự đã được trải nghiệm và những điều này thường trái ngược với những gì mà người lớn muốn nghe.
Thế nhưng hỏi trẻ con, quý vị sẽ thường có được câu trả lời chân thật nhất, nó đơn giản, rõ ràng và rất có ý nghĩa.
“Khi cháu trưởng thành, cháu muốn được vui vẻ hạnh phúc.” Đối với cá nhân mình, khi cháu lớn lên cháu muốn tiếp tục được hạnh phúc, như đang được vui vẻ hạnh phúc tuổi thơ bây giờ đây.
Cháu rất hứng thú được có mặt ở TED. Cháu luôn thường xuyên xem video TED đã từ từ rất lâu rồi, nhưng cháu chư bao giờ hình dùng một ngày cháu được đứng trên sân khấu này.
Cháu muốn nói, vì cháu là một đứa con trai tuổi teen, như những đứa khác, cháu chỉ biết nghĩ đến những việc như: “Tại sao phòng mình nó cứ tự nhiên bừa bộn vậy?” “Hôm nay mình đã tắm chưa nhỉ?” “và câu hỏi ray rứt nhất hơn cả là “Làm sao để các bạn gái thích mình?”
Các khoa học gia về bộ não nói rằng, bộ não của tuổi teen rất “kỳ dị”. Phần bán cầu não trước chưa hoàn thiện, nhưng tuổi teen lại có nhiều tế bào thần kinh hơn người lớn. Đó là lý do bọn cháu rất sáng tạo và ngẫu hứng, và thay đổi tâm trạng như chong chóng, và năng lượng lên xuống thất thường.
Nhưng cái mà cháu tốn nhiều năng lượng nhất chính là khi nhiều trẻ em thời nay chỉ mong được vui vẻ hạnh phúc, được an toàn, không bị áp đặt miệt thị, và được yêu thương khi mình đúng là mình.
Do vậy, đối với cháu, khi người lớn hỏi rằng: “Lớn lên cháu muốn làm gì?” họ đơn giản giả định rằng con người sẽ tự động biết cách sống hạnh phúc và khỏe mạnh.
Thế nhưng có thể không phải là như vậy đâu.
Học phổ thông, học đại học, tìm việc làm, lập gia đình, và thế là “đùng” - bạn sẽ có hạnh phúc, thật vậy không?
Có vẻ như chúng ta không xem việc học cách sống hạnh phúc và khỏe mạnh thành một ưu tiên trong nhà trường. Học cách sống hạnh phúc và khỏe mạnh không được dạy trong trường học, và đối với nhiều đứa nhỏ chúng không có tí khái niệm nào về cách sống hạnh phúc.
Giả sử chúng ta không tách rời cách học sống hạnh phúc và khỏe mạnh ra khỏi trường học?
Giả sử chúng ta lấy việc học và thực hành cách sống hạnh phúc và khỏe mạnh làm nên tảng của giáo dục có được không?
Bởi vì đó là giáo dục, một cách áp dụng thực tế đơn giản.
Giáo dục là quan trọng, nhưng tại sao mục tiêu hạnh phúc và khỏe mạnh không được xem là một phần của giáo dục? Điều đó cháu không hiểu.
Do đó, cháu đã tìm hiểu về khoa học của việc đạt hạnh phúc và sức khỏe.
Và khoa học đó được đúc kết vào 8 điều sau:
- Tập thể dục,
- chế độ ăn uống và dinh dưỡng,
- thời gian với thiên nhiên,
- đóng góp và phụng sự cho cộng đồng,
- các mối quan hệ,
- giải trí
- thư giản kiểm soát stress
- và các hoạt động tôn giáo hoặc tín ngưỡng.
Đó là 8 điều từ TS. Roger Walsh. Ông gọi chúng là các thay đổi lối sau theo liệu pháp tâm lý, gọi tắt là TLC. Ông là nhà khoa học đã nghiên cứu về cách sống hạnh phúc và khỏe mạnh.
Trong khi nghiên cứu về đề tài này, cháu cũng đã có được cơ hội phỏng vấn ông ấy vài câu như sau: “Ông có nghĩ rằng các trường học ngày nay có đem 8 TLCs này là ưu tiên không? Và câu trả lời của ông ấy, k có gì ngạc nhiên là “Không.” Nhưng ông ấy có nói, nhiều người cũng có cố gắng để có được kiểu giáo dục này bên ngoài hệ thống truyền thống, thông qua tự đọc và thực hành thiền hoặc yoga.
Tôi nghĩ đó là câu trả lời hay nhất của ông ấy là:
"Hầu hết hệ thống giáo dục ngày nay hướng về dạy người ta “kiếm sống” hơn là hướng về dạy “cách sống”.
Năm 2006, Ngài Ken Robinson có một bài nói nổi tiếng nhất trên TED “Trường học tiêu diệt khả năng sáng tạo” – Thông điệp của ông là khả năng sáng tạo cũng quan trọng như học chữ, và cần được đối xử công bằng. Rất nhiều phụ huynh xem những video này, một vài phụ huynh như bố mẹ cháu có thêm lý do để tự tin đem côn cái của họ ra khỏi nhà trường thông thường, để học được cách học khác hơn.
Cháu nhận ra mình trở thành một bộ phận thiểu số nhưng đang nhiều dần của những đưa trẻ theo "cách mạng' giáo dục mới.
Quý vị biết không, điều đó làm nhiều người sốc. Khi đó cháu mới 9 tuổi và bố mẹ cháu mang cháu ra khỏi hệ thống nhà trường. Và cháu vẫn còn nhớ lúc mẹ cháu khóc khi những bạn bè của bà nói rằng bà điên khùng và quyết định ngu ngốc.
Nhớ lại khi đó, cháu cảm thấy biết ơn vì mẹ cháu không sống theo áp lực từ bạn bè, và mẹ cháu chắc cũng thấy mình đã làm đúng.
Vậy trong 200 triệu người đã bấm xem video của Ngài Ken Robinson, vì sao ngoài đời chưa có nhiều trẻ em như cháu?
Đây là chú Shane McConkey, người hùng của cháu. Cháu yêu quý chú ấy bởi vì chú ấy la người trượt tuyết giỏi nhất thế giới. Nhưng đến một ngày kia, cháu nhận là được điều cháu thật sự yêu quý chú ấy chính là vì chú ấy đi theo con đường riêng kiểu “hacker”. Không phải là hacker vi tính, mà là hacker trượt tuyết. Sư sáng tạo và những sáng chế của chú ấy khiến môn trượt tuyết đạt dược đến mức độ hôm nay, và đó là vì sao cháu yêu thích môn này.
Nhiều người nghĩ rằng hacker là những con mọt máy tính dị thường sống trong tầng hầm trong nhà bố mẹ và đi rải virus trên hệ thống vi tính. Nhưng cháu không nghĩ vậy. Hackers là những nhà sáng tạo, là những người thách thức để tạo sự thay đổi cho những hệ thống, làm cho hệ thống đó phải thay đổi và vận hành theo cách khác tốt hơn. Ở đây hacker đại diện cho một cách nghĩ, đó là một kiểu tư duy.
Cháu đang lớn lên trong một thế giới cần rất nhiều người có tư duy hacker, không phải là trong ngành công nghệ. Mọi thứ xung quanh chúng ta cần được thách thức để thay đổi, kể cả trượt tuyết, kể cả giáo dục.
Vậy cho nên Steve Jobs, Mark Zuckerberg hay Shane McConkey cũng đều có đầu óc hacker có thể thay đổi thế giới.
Khỏe mạnh, hạnh phúc, sáng tạo và tư duy hacker là phần lớn của nên giáo dục của cháu, gọi là “Học theo tư duy khám phá mới.” Cháu không dùng theo một giáo trình nào và cháu không theo một phương pháp cụ thể nào. Cháu tự tìm đường mới cho giáo dục của mình. Cháu tận dùng những cơ hội trong cộng đồng của mình và thông qua mối quan hệ của gia đình và bạn bè. Cháu tận dụng mọi cơ hội để trải nghiệm những gì cháu học và cháu không ngại tìm con đường tắt, hoặc làm kiểu mới lạ để có kết quả tốt hơn và nhanh hơn. Giống như là phối lại nhạc hay hòa trộn trong học tập. Các học đó linh hoạt và đầy cơ hội, và giúp luôn ưu tiên tạo nên hạnh phúc, sức khỏe và sự sáng tạo.
Điều thú vị ở đây là đó là một cách tư duy, không phải là một hệ thống. “Học theo tư duy khám phá mới.” có thể áp dụng bởi bất kỳ ai, ngay cả trong hệ thống giáo dục truyển thống.
Vậy thì trường học của cháu nó như thế nào. Hầu hết thời gian nó giống như là ngồi ở quán café starbuck. Nhưng giống như hầu hết trẻ em khác, cháu học rất nhiều toán, khoa học, lịch sử và học viết văn. Trước đây cháu k thích môn văn vì cô giáo bắt cháu phải viết về bướm và cầu vồng, trong khi cháu chỉ muốn viết về trượt tuyết.
Cá gặp nước khi bạn thân của mẹ cháu thành lập Viện Squaw Valley cho trẻ em. Ở đó cháu được viết về những trải nghiệm và sở thích của mình, vừa dược kết nối với những diễn giả lớn trong toàn quốc và nó nhóm lên tình yêu của cháu đối với môn văn.
Cháu nhận ra rằng, khi bạn có động lực một điều gì đó bạn có thể học nhanh hơn và tự giác hơn. Starbucks là nơi tuyệt vời để tự học.
Học vật lý theo kiểu mới cũng vui hơn. Cháu học về Newton và Galileo, và trải nghiệm những khái niệm vật lý cơ bản như năng lượng kinetic qua những thí nghiệm và có thể làm sai và sửa sai
Cháu thích nhất là khung banh Newton khỏng lồ mà bọn cháu tự làm từ bong bocci. Chúng cháu cũng thử thí nghiệm này với cả bóng bowling và cả với bóng jawbreakers khổng lồ.
Dự án có tên Khóa học Khám phá trên dây thật là tuyệt, và có hơi căng thẳng tí. Khi đi ở cách mặt đất khoảng 20 mét, chúng ta phải học cách kiểm soát cảm giác sợ hải và giao tiếp thật rõ rang, và quan trọng nhất là phải tin tưởng lẫn nhau.
Các tổ chức cộng đồng có một vai trò lớn trong việc học tập của cháu. Một chương trình có tên BASICS của tổ chức High FIVES về “Nhận biết và xử lý an toàn trong những tình huống nguy hiểm” giúp bọn cháu dành cả ngày với đội tuần tra an toàn trượt tuyết ở thung lũng Squaw Valley để học về an toàn trên núi. Ngày hôm sau thì chúng cháu được học về khoa học về tuyết, thời tiết và bão tuyết. Nhưng quan trọng nhất là chúng cháu đã hiểu được rằng ra những quyết định sai lầm sẽ khiến bản thân và bạn bè gặp nguy hiểm.
Những vai kịch nhỏ giúp tái hiện lịch sữ. Bạn được học về các nhân vật lịch sữa nổi tiếng và được lên sân khấu để diễn xuất nhân vật đó và trả lời mọi câu hỏi liên quan đến cuộc đời của nhân vật. Trong bức ảnh này, mọi người thấy hai nhân vật Al Capone và Bob Marley đang bị phỏng vấn ở nhà hát Piper’s Opera House lịch sử của thành phố Virgina.
Thời gian dành cho thiên nhiên là rất quan trọng đối với nhau, nó bình yên, tự tại, nó giúp cháu cắt đứt với thế giới thường nhật Cháu dành một ngày mỗi tuần ở ngoài thiên nhiên. Ở các lớp FOXwalker của chúng cháu, mục đích là phải sống sót ở nơi hoang dã với chỉ một con dao. Chúng cháu học cách lắng nghe tự nhiên, chúng cháu học cách cảm nhận sung quanh và cháu đã kết nối tâm thức được với thiên nhiên, điều mà cháu chưa từng biết là hiên hữu.
Phần hay nhất là chúng cháu được học làm mũi lao, cung và tên, và tự đánh lửa, và làm nơi trú tuyết khi cắm trại đêm.
Bọn cháu được đến tham quan nhà máy Moment nơi họ sản xuất thanh trượt tuyết theo kiểu thủ công và thiết kế quần báo, nó thật sự khiến cháu muốn lớn lên sẽ có doanh nghiệp riêng của mình. Những chú ở nhà máy giải thích cho cháu vì sao cháu cần giỏi toán, sáng tạo và may giỏi. Do đó, cháu xin thực tập ở công ty Bigtruck Brand để có thể thiết kế và may giỏi hơn.
Ngoài công việc chính là mang bữa trưa đến cho mọi người, cọ toilet, làm hỏng máy hút bụi của các chú ấy, cháu cũng đã được tham gia thiết kết và sáng tạo kiểu và bán mũ.
Những ng làm việc ở đó hạnh phúc, khỏe mạnh và sáng tạo và thật thích thú đc làm công việc mà họ đang làm.
Đây là những này đẹp nhất của đời cháu, một cách dùng hình ảnh để liên tưởng về cuộc sống, việc học, cách học của cháu.
Nếu mọi người đã trượt tuyết ở ngọn núi này, giống như hầu hết mọi ng nghĩ về giáo dục, mọi người muốn trượt cùng một đường, có thể đó là đường tốt nhất. Và hầu hết tuyết không hề bị chạm đến.
Cháu nhìn vào đấy và thấy có một ngàn cách trượt, uốn lượn, cắt góc, tìm cách đi từ đỉnh này sang đỉnh khác. Trượt tuyết đối với cháu là tự do, cũng giống như việc học. Đó là sáng tạo và làm khác đi. Đó là cộng đồng và giúp đỡ lẫn nhau. Đó là được hạnh phúc và khỏe mạnh cùng với các bạn bè thân thiết.
Do dó, giờ đây cháu đã bắt đầu hình dung rõ được lớn lên cháu sẽ làm gì. Nếu giờ đây mọi người hỏi cháu sẽ muốn làm gì khi trưởng thành, cháu sẽ luôn luôn biết rõ câu trả lời là "cháu muốn được hạnh phúc."
Bạn tâm đắc điều gì từ câu chuyện này? Hãy chia sẻ nhé
24
4 comments
Mai Do Thi
5
8 BÍ MẬT CỦA HẠNH PHÚC
Maidi - Sống khoẻ, Sống an
skool.com/maidi-kien-tao-ban-the-an-vui-9194
Lan toả hạnh phúc. Sống khoẻ cả về tinh thần và thể chất, đóng góp cho cộng đồng xã hội.
Leaderboard (30-day)
powered by